Koliko je trebalo hrabrosti i rizika povući vojsku na oporavak i krenuti potom u Rudničku ofanzivu!
Kolubarska ili Suvoborska bitka vođena je između srpske i austrougarske vojske od 16. novembra do 15. decembra 1914. godine. Posle velike pobede srpske Vojske na Ceru i operacija na Drinskom frontu srpske armije povukle su se na desnu obalu reka Kolubare i Ljiga.
Istovremeno, zauzevši Beograd, austrougarske oružane snage nastavile su napade u reonima severne i zapadne Srbije. Posle višednevnih teških borbi, naročito na planini Suvobor, srpska vojska se morala povući na rezervne položaje severozapadno od Gornjeg Milanovca. Time je sužena linija fronta, vojnici su dobili tri dana odmora, a jedinice su dobile neznatnu dopunu ljudstva i dodatnu artiljerijsku municiju pristiglu iz Francuske i Grčke. Time je okončana defanzivna faza bitke. Vrhovna komanda i komanda Prve armije procenile su da je nastupio momenat za protivofanzivu
Pod komandom Živojina Mišića Prva armija, koja se nalazila na težištu dejstva 3. decembra u 7 sati izjutra započela je iz reona Gornjeg Milanovca tzv. „Rudničku ofanzivu“, opšti napad i za svega dva dana slomila otpor neprijatelja na Suvoboru, potiskujuću austrougarsku Šestu armiju prema Savi. Uporedo sa njom Druga i Treća armija razbile su austrougarsku petu armiju južno od Beograda i, do 15. decembra, proterale je iz Srbije. Ova sjajna pobeda predstavlja redak primer u istoriji ratovanja da jedna vojska pred konačnim slomom, za kratko vreme organizuje protivofanzivu i porazi neprijatelja. Austrougarska vojska imala je preko 270.000 poginulih, ranjenih, zarobljenih i nestalih vojnika, a srpska vojska preko 160.000. Za zasluge u Kolubarskoj bici Živojin Mišić je dobio čin vojvode i titulu počasnog građanina Gornjeg Milanovca
Živojin Mišić potpisuje naredbu o početku ofanzive
NAREDBA ŽIVOJINA MIŠIĆA
Zapovest komandanta I armije komandantima divizija Gornji Milanovac, 19. novembra (2. decembra) 1914.
DISPOZICIJA:
Komandanta I armije za napad na neprijatelja ispred fronta armije 0.No -3308.
Divizijama je otprilike poznata jačina i sastav neprijateljskih delova, koji su se do večeras pokazali ispred njihovog fronta.
Rešio sam da, sa celom armijom sutra 20. ov. m. u 3 časa ujutro, preduzmem napad na neprijatelja. Obe ostale armije i delovi Užičke vojske u isto vreme preduzeže napad.
U tom cilju
Naređujem:
1. Drinska divizija I poziva prodire sa sadašnjeg položaja ka frontu sela Ručić – selo Kriva Reka. Reljinički odred, sa bataljonom na Golupcu, štiti desni bok divizije, i u vezi sa Timočkom II poziva prodire ka frontu Ugrinovci – Golubac 483.
2. Moravska II poziva prodire ka frontu sela Ručić – selo Ozren.
3. Dunavska I poziva prodire ka frontu sela Ozren – selo Lozanj.
4. Dunavska I poziva prodire ka frontu sela Lozanj (desna obala Dičine) – selo Brezna ka Banjanima i Teočinu.
Napominjem komandantu Dunavske divizije II poziva da je načelnik štaba Vrhovne Komande naredio da se Limski odred sa Kote i Stražare u isto vreme krene na napad preko Pranjana i Leušića ka Teočinu, štiteći levi bok divizije.
IV pešadijski puk I poziva biće u armijskoj rezervi, i kretaće se drumom preko Mramora-Vinogradina, a odatle preko D. Branetića i G. Branetića.
Ukoliko je god kome mogućno prelaz u napad pripremiti artiljerijskom vatrom.
Preporučujem što jaču prikupljenost, energiju i jaku vezu sa susednim delovima. Nemarljivost u potpomaganju susednih delova, kad god to potreba zahteva i mogućnost dozvoli, smatraće se kao zločin i izdajstvo.
Divizije održavaju stalnu vezu sa armijskim štabom. Još noćas sve divizije uputiće po tri ordonansa u G. Milanovac, i da se jave načelniku armijskog štaba.
Štab armije u G. Milanovcu, a izlazak komandanta armije na položaju u toku sutrašnjeg dana javiću blagovremeno.
S punom verom i nadom u Boga, napred junaci!
tekst i foto: Muzej rudničko-takovskog kraja
Izvor: https://www.facebook.com/764009163675118/posts/3538820276193979/
