Na današnji dan Karađorđevići počeli da „sahranjuju“ Srbiju Niškom deklaracijom!

Na današnji dan, 7. decembra 1914. godine, Skupština Kraljevine Srbije donela je čuvenu Nišku deklaraciju, istorijski akt koji prvi put na papir stavlja formalno koncipiranu ideju ujedinjenja južnoslovenskih naroda.

Ideja ujedinjenja Srba, Hrvata i Slovenaca pretočena je u realnost po završetku Prvog svetskog rata. U deklaraciji stoji da Srbija ne definiše svoje ratne ciljeve kao srpske sa idejom ujedinjenja svih Srba u jednu državu već kao jugoslovenske sa željom ujedinjenja Južnih Slovena na ruševinama Austrougarske carevine. U početku, deklaracija je naišla na oštro protivljenje ratnih saveznika ali je tokom rata taj stav promenjen kroz napore da se Austro-Ugarska u potpunosti porazi i podeli te da se redefinišu odnosi u Evropi, posebno na Balkanu.

Iz današnje perspektive postavljanjem tzv. jugoslovenskog ratnog cilja, Srbija je svoju državnost, samostalnost i nezavisnost u potpunosti utopila u novu državu čije su druge članice u Velikom ratu učestvovale na strani poraženih sila. Niška deklaracija i danas nakon više od sto godina od kada je promovisana budi ekstremno oprečna mišljenja stručne javnosti ali i građana Srbije. Kasniji krvavi raspad zemlje koja je kroz svoju kratku istoriju često menjala imena, a ostala zapamćena kao Jugoslavija, u mnogome otklanja simpatije prema ideji o zajedničkoj državi Južnih Slovena. Ako se uzmu u obzir srpske vojne i civilne žrtve u Prvom svetskom ratu, kasnije masovno unapređenje nekada austro-ugarskih oficira i stavljanje u vrh komandnog kadra slavne srpske vojske, odricanje Vidovdana, Konkordat i još dosta toga, gnev se čini opravdanim. U rasponu od sada već mitskih rečenica „Čuvajte mi Jugoslaviju“! kralja Aleksandra do „zadatak je ispunjen, Jugoslavije više nema“, Stjepana Mesića, prošlo je nekoliko decenija masovnih razaranja i neviđenih ljudskih stradanja. Bratstvo i jedinstvo konačno je svirepo ubijeno. Tim i nada o ujedinjenju Južnih Slovena. Zauvek.