„U petak 30. oktobra 2020 godine u 8:20 časova, u Kliničko Bolničkom Centru Crne Gore, posle primanja Svete Tajne Pričešća, upokojio se u Gospodu Visokopreosvećeni Arhiepiskop Cetinjski Mitropolit Crnogorsko- Primorski i Egzarh svetoga trona Pećkoga g. Amfilohije.

O svim drugim detaljima u vezi sa sahranom visokopreosvećenog Mitropolita javnost će biti uskoro obaviještena.

Vječan spomen i Carstvo Nebesko!“

Upravo je saopštila Crnogorsko primorska Mitropolija na svom sajtu!

Mitropolit crnogorsko-primorski Amfilohije je rođen na Božić 7. januara 1938. godine u Barama Radovića u Donjoj Morači. Svetovno ime mu je bilo Risto. Potomak je po srodstvu vojvode Mine Radovića, jednog od prvih plemenskih kapetana crnogorskih, koji je prisajedinio Moraču Crnoj Gori 1820. godine.

Detinjstvo je proveo u patrijarhalnoj porodici, koja je ostala verna pravoslavlju u teškim posleratnim vremenima narastajućeg ateizma pod komunističkom vlašću. Osnovnu školu je završio u manastiru Morači, a Bogosloviju Sv. Save u Rakovici u Beogradu. Diplomirao je na Bogoslovskom fakultetu u Beogradu 1962. godine. Uporedo sa Bogoslovskim fakultetom, studirao je klasičnu filologiju na Filozofskom fakultetu u Beogradu.

Posle završenog fakulteta, postdiplomske studije je nastavio u Bernu i Rimu, gde je magistrirao na Istočnom pontifikalnom institutu (1965). Odatle je otišao u Pravoslavnu Crkvu Grčke, gde boravi sedam godina i gde prima angelski obraz i sveštenički čin.

U tom periodu, u Atini je odbranio doktorat o Sv. Grigoriju Palami, koji je privukao pažnju ondašnje evropske teološke javnosti. Posle godinu dana provedenih na Svetoj Gori, odlazi za profesora na Pravoslavni institut Sv. Sergija u Parizu, a od 1976. godine postaje docent, pa redovni profesor na Bogoslovskom fakultetu Sv. Jovana Bogoslova u Beogradu (kasnije Pravoslavnog bogoslovskog fakulteta Univerziteta u Beogradu) na katedri za Pravoslavnu pedagogiju (katihetiku) sa metodikom nastave. U dva mandata bio je i dekan fakulteta.

Doktorat honoris causa Moskovske duhovne akademije primio je 2003. godine, Instituta teologije Beloruskog državnog univerziteta u Minsku 2008. godine, Pravoslavnog teološkog instituta Sv. Sergija u Parizu 2012. i Sankt-peterburške duhovne akademije 2014. godine. Odlukom Nacionalnog komiteta društvenih nagrada Ruske Federacije 2001. godine odlikovan je i Ordenom Lomonosova, koji mu je uručen na svečanosti u Kremlju u prisustvu oko 4.000 uglednih zvanica. Za počasnog člana Slovenske akademije književnosti i umetnosti izabran je 2015. godine.

Sveti arhijerejski sabor SPC izabrao ga je maja 1985. godine za episkopa banatskog. Hirotonisao ga je 16. juna 1985. godine u beogradskoj Sabornoj crkvi uz sasluženje: mitropolita crnogorsko-primorskog Danila, episkopa bačkog Nikanora, braničevskog Hrizostoma, žičkog Stefana, šumadijskog Save, dalmatinskog Nikolaja, timočkog Milutina, zvorničko-tuzlanskog Vasilija, australijsko-novozelandskog Vasilija, banjalučkog Jefrema i mačvanskog Danila. Među njima bio je i mitropolit kefalonijski Prokopije, koji je ga je svojevremeno u Grčkoj zamonašio, a potom i proizveo u arhimandrita. Ustoličen je u Vršcu 21. jula 1985. godine.

Odlukom Svetog arhijerejskog sabora SPC Amfilohije je decembra 1990. godine izabran za mitropolita crnogorsko-primorskog sa sedištem na Cetinju. Svečano ustoličenje za mitropolita crnogorsko-primorskog, zetsko-brdskog i skenderijskog izvršio je patrijarh srpski Pavle sa episkopima 30. decembra 1990. godine u Cetinjskom manastiru. Mitropolit Amfilohije je bio nosilac drevnih titula: Egzarh Sveštenog trona pećkog, kao i Arhiepiskop cetinjski.

Bio je član Svetog ahijerejskog Sinoda SPC u više saziva. Predsedavao je tim telom i bio zamenik patrijarha Pavla od kraja 2007. godine do njegovog upokojenja, kao i mestobljustitelj Patrijaraškog trona od upokojenja patrijarha Pavla, 16. novembra 2009. do izbora patrijarha srpskog Irineja 22. januara 2010. godine. Administrirao je eparhijom raško-prizrenskom od maja 2010. godine do ustoličenja episkopa raško-prizrenskog i kosovsko-metohijskog Teodosija, krajem decembra iste godine. Administrirao Eparhijom buenosaireskom i južno-centralnoameričkom (koja je ustanovljena na njegov predlog) od njenog osnivanja u maju 2011. do danas.

Za vreme mitropolita Amfilohija po prvi put u istoriji Crne Gore, mitropoliju crnogorsko-primorsku posetili su patrijarsi i predstavnici svih pomesnih crkava pravoslavne vaseljene: patrijarh vaseljenski Vartolomej, patrijarh moskovski i sve Rusije Aleksej II, patrijarh moskovski i sve Rusije Kiril, Papa i patrijarh aleksandrijski i sve Afrike Petar VII, arhiepiskop Nove Justinijane i svega Kipra Hrizostom II, arhiepiskop atinski i sve Jelade Hristodul, arhiepiskop atinski i sve Jelade Jeronim, arhiepiskop Tirane i sve Albanije Anastasije, mitropolit pravoslavne crkve Čeških zemalja i Slovačke Hristofor… Ovo dovoljno govori o velikom poštovanju koje je uživao mitropolit Amfilohije.

Predstavljao je Srpsku pravoslavnu crkvu u inostranstvu na mnogim značajnim svepravoslavnim i hrišćanskim susretima, na brojnim domaćim i međunarodnim skupovima, na sahranama patrijarha ruskog Aleksija II, patrijarha bugarskog Maksima, arhiepiskopa jeladskog Hristodula, na ustoličenju patrijarha ruskog Kirila…