U filijali banke u centru Beograda, dok je čekaonica puna građana, radi samo jedan šalter
Dok se klijenti naglas bune, druga službenica banke prilazi starijim građanima u redu i nudi im obuku kako da koriste bankomat. Naglas izgovara da i ova ekspozitura zatvara šaltere za rad sa klijentima i da je bolje da što pre nauče kako da sami obave posao.

Ovo je scena od pre nekoliko dana iz jedne od finansijskih ustanova na našem tržištu.

Očigledno, još jedna koja smanjuje broj ekspozitura, šaltera, radnika. I potvrda principa po kojima banke već uveliko funkcionišu: sav posao klijenti obavljaju sami, dok njihov kapital raste. Doslovce kao u vicu, ne moraju ni prstom da mrdnu, a novac samo leže. Profit im je samo za pola godine lane bio za 40 odsto veći, nego u isto vreme prethodne.

– Priča o digitalizaciji, besplatnom plaćanju računa iz svojih fotelja, bez čekanja u redu, bez gužvi, bez provizija, brzo se pokazala kao „mamac“ sa sasvim drugačijom suštinom – kaže penzioner Ljiljana P.

– Sav posao obavljamo sami, ukucavamo račune, adrese, otvaramo aplikacije i elektronske naloge, radimo tuđ posao i sve to više nije besplatno. Ti bankari koji nam pritrčavaju da nas nauče kako da se osavremenimo i digitalizujemo, zapravo sebi pripremaju otkaz. A iz svega profitiraju samo banke. Njihov kapital raste uporedo sa smanjivanjem obima posla, broja radnika i filijala – dodala je ona.

Uporedo sa konsolidacijom ovog tržišta, nestajanjem banaka, događa se i očigledno taktičko smanjivanje broja šaltera za takozvane jednostavne poslove uplate-isplate.

Prema poslednjim podacima NBS, poredeći period od 2012, broj filijala je manji za oko 40 odsto, broj banaka za oko 35 procenata, a zaposlenih za petinu. Zatvoreno je oko 850 filijala, a bez posla za deceniju ostalo je oko 6.000 zaposlenih. To je za bankare ušteda za oko 750.000 plata.

– Konkretno, poredeći period od 2012. godine broj filijala se smanjio sa 2.243, koliko ih je bilo u decembru 2012. godine, na 1.515 u decembru 2021, odnosno na 1.402, koliko ih je bilo u novembru 2022. godine – rečeno je za Novosti u Narodnoj banci Srbije.

– Dok se broj zaposlenih na nivou bankarskog sektora od 2012. godine smanjio sa 28.394, iz decembra 2012, na 22.550 u decembru 2021, odnosno na 22.154 u novembru 2022. godine – dodaju.

Iz NBS naglašavaju da treba imati u vidu da u Srbiji trenutno posluje 21 banka i da je za proteklih 10 godina sa tržišta nestalo 11 banaka. Dok je u decembru 2012. poslovalo njih 32, na kraju 2021., broj banaka se smanjio na 23, a od tada su pripajanjem i konsolidacijom otišle još dve.

– Imajući u vidu navedeno, može se reći da je promena broja poslovnica, kao i broja zaposlenih u određenoj meri posledica promena broja banaka, odnosno procesa konsolidacije – smatraju nadležni u NBS.

– Iako kanali komunikacije sa klijentima i način pružanja usluga zavise od poslovnih politika banaka, razvoj digitalnog i elektronskog bankarstva, predstavlja samo dopunu tradicionalnim vidovima komunikacije i postojećim uslugama u bankama. Kao i do sada, najveći broj banaka, izuzev onih koje svoj poslovni model zasnivaju na digitalnom bankarstvu od osnivanja, i dalje će imati ekspoziture u kojima je moguće vršiti isplate i uplate, ali takođe i multifunkcionalne uređaje sa kojih je moguće podizati ili uplaćivati novac u dinarima, a neretko i u evrima – rekli u NBS.

Smatraju da proces digitalizacije nije u značajnoj meri uticao na poslovne politike banaka, kao ni na broj filijala i zaposlenih u bankama.

Klijenti ne žele u ekspoziture
Iz Udruženja banaka Srbije kažu da se poslovna mreža svake banke definiše u skladu sa zahtevima tržišta i svojih poslovnih politika:

– Ubrzani proces digitalizacije i korišćenje elektronskih servisa umnogome smanjio broj klijenata koji žele da dolaze u ekspozituru. Gotovinu mogu da podignu na bankomatima, da plaćaju platnim karticama, kju-ar kodom, IPS-om, mobilnim telefonom, e-benkingom, elektronski čak aplicirati za kredite. Dostupni su im preko tih kanala i kalkulatori valuta, štednja, kursna lista… Sve su to razlozi zašto se smanjuje broj dolazaka klijenta u ekspoziture pa dolazi i do racionalizacije u poslovnoj mreži – kažu u Udruženju banaka Srbije

Razvijenost tržišta
– Promene u broju banaka koje posluju u Srbiji pre svega odražavaju razvijenost i dinamiku domaćeg tržišta, što predstavlja još jednu potvrdu ostvarenih rezultata i kredibiliteta bankarskog sistema Srbije – tvrde u NBS i dodaju:

– Zahvaljujući regulatornim i nadzornim merama i aktivnostima NBS, ukrupnjavanje banaka u Srbiji nije dovelo do smanjenja kvaliteta finansijskih usluga koje banke pružaju građanima i privredi, već je, naprotiv, doprinelo većoj efikasnosti i unapređenju kvaliteta proizvoda i usluga, kao i većoj otpornosti bankarskog sektora, a samim tim i očuvanju stabilnosti finansijskog sistema.

Ovu situaciju isto komentarišu građani Kragujevca, koji su takođe uočili pomenute tendencije.

(Ucentar.rs/Informer.rs)